Ο ρόλος του παιχνιδιού στην ανάπτυξη του παιδιού

Το αγαπημένο πράγμα των παιδιών είναι αδιαμφισβήτητα το παιχνίδι. Τι είναι όμως το παιχνίδι; Η λέξη παιχνίδι προέρχεται από το ρήμα παίζω ενώ ως παιχνίδι αποκαλούμε την αυθόρμητη, ενδιαφέρουσα και δομημένη δραστηριότητα που διεξάγεται με σκοπό την ψυχαγωγία. Το παιχνίδι όμως λειτουργεί και ως εκπαιδευτικό εργαλείο, με το οποίο μπορούμε να βοηθήσουμε τα παιδιά μας να αναπτυχθούν ολόπλευρα μέσα από τρείς στόχους:

Στόχος 1: Σωματική/Κινητική ανάπτυξη του παιδιού.

Ταξίδι πίσω στο χρόνο. Σκεφτείτε τα παιχνίδια που παίζαμε εμείς οι ίδιοι ως παιδιά. Μερικά από αυτά σίγουρα θα είναι το Κρυφτό, το Κυνηγητό, οι Μουσικές καρέκλες και τα Αγαλματάκια. Αυτά τα σχεδόν ξεχασμένα από όλους μας παιχνίδια επιδρούν θετικά στην ψυχική και τη συναισθηματική υγεία των παιδιών, προσφέροντας στιγμές διασκέδασης, γέλιου, ξεγνοιασιάς και ανεμελιάς. Ταυτόχρονα, εξάπτουν την φαντασία τους, αφού εκείνη τη στιγμή βρίσκονται σε σωματική και νοητική εγρήγορση, ενώ βελτιώνουν τη φυσική τους κατάσταση και την σωματική τους ανάπτυξη. Ας δώσουμε λοιπόν ξανά «ζωή» σε αυτά τα παιχνίδια. Το αξίζουν!

Στόχος 2: Γνωστική ανάπτυξη του παιδιού.

Παίζω και μαθαίνω. Yπάρχουν παιχνίδια ειδικά σχεδιασμένα για να διδάξουν στα παιδιά μας βασικές έννοιες, όπως τα γράμματα, τα χρώματα, τα σχήματα και τους αριθμούς. Όμως μπορούμε και εμείς οι ίδιοι να δημιουργήσουμε εύκολες και γρήγορες δραστηριότητες για τα παιδιά μας, μαζεύοντας για παράδειγμα από βιβλία εικόνες και φτιάχνοντας κάρτες. Έτσι μπορούμε μαζί με τα παιδιά μας να μάθουμε να ονομάζουμε ό,τι απεικονίζει η κάρτα και βέβαια να τα διαχωρίζουμε ή να τα αντιστοιχούμε. Μέσα από τις δραστηριότητες αυτές τα παιδιά μας θα μπορέσουν εύκολα και χωρίς κόπο να μάθουν χρήσιμα πράγματα για την καθημερινότητα τους.

Στόχος 3: Κοινωνική ανάπτυξη του παιδιού.

Ο τρίτος και τελευταίος μας στόχος είναι η ομαλή ένταξη των παιδιών στην κοινωνία μέσω της συνεργασίας στα πλαίσια μιας ομάδας. Για να μπορέσουν λοιπόν πιο εύκολα τα παιδιά μας να μάθουν να συνυπάρχουν με τα υπόλοιπα παιδιά, πρέπει να τους δώσουμε χρόνο, να γνωριστούν και να επικοινωνήσουν. Κάποιες από τις κλασσικές δραστηριότητες, οι οποίες προωθούν την κοινωνική ανάπτυξη των παιδιών είναι και τα παραδοσιακά παιχνίδια, στα οποία αναφέρθηκα παραπάνω. Τέλος, τα παιδιά μέσα από το καθημερινό τους παιχνίδι στο πάρκο, στη γειτονία ή στο σχολείο κοινωνικοποιούνται, μαθαίνουν να αλληλεπιδρούν αλλά το πιο σημαντικό είναι πως μαθαίνουν να επικοινωνούν και να εξισορροπούν τις δικές τους επιθυμίες με αυτές των άλλων.  

Συνοψίζοντας μέσα από το παιχνίδι τα παιδιά είναι ελεύθερα να εξερευνήσουν τον κόσμο, να αναπτύξουντις δεξιότητες και τις ικανότητες του, αφού το παιχνίδι είναι ένα μέσο εξέλιξης αλλά και ένας φυσικός τρόπος για να επιτευχθεί η εκπαίδευση των παιδιών μέσω της εξερεύνησης και της διασκέδασης.

Υστερόγραφο: Τα πουλιά πετούν, τα ψάρια κολυμπούν και τα παιδιά παίζουν (Landreth, 1991:25).

Με τα μάτια ενός μικρού παιδιού,

Δήμητρα