Ζάχαρη εδώ, ζάχαρη εκεί, πού είναι η ζάχαρη; Τα «καλά» και τα «κακά» της

Ώρες ώρες εκεί που κάθομαι αμέριμνη στον καναπέ αισθάνομαι ένα κενό στο στομάχι. Όχι δεν είναι οι πεταλούδες που το έχουν εγκαταλείψει προ πολλού, αλλά ένα κάλεσμα από εκείνα τα επικίνδυνα που δεν έχουν ευγενείς σκοπούς και σκοπεύουν να με παρασύρουν σε μια «γλυκιά ακολασία». Εκείνο το τελευταίο κομμάτι κέικ πάνω στο τραπέζι επικαλυμμένο με ένα στρώμα nutella με φλερτάρει εδώ και μέρες. Το σώμα μου έχει ανάγκη να καταναλώσει ζάχαρη και η εσωτερική μου σύγκρουση φαίνεται σαν ένας εμφύλιος δίχως νικητή.

Ποιος δεν αγαπά τα γλυκά; Πάνω κάτω όλοι μας γνωρίζουμε ότι η ζάχαρη στη φυσική της μορφή και όταν προσλαμβάνεται από τον ανθρώπινο οργανισμό μπορεί να προκαλέσει βλάβες στην υγεία μας. Από τότε που ένας καθηγητής μου στο σχολείοανέφερε ότι για να κάψει ένας άνθρωπος τις θερμίδες από την κατανάλωση μιας τίμιας σοκολάτας του εμπορίου χρειάζεται να ανεβοκατέβει δέκα φορές έναν ουρανοξύστη, άρχισα να το σκέφτομαι διπλά πριν πω το ΝΑΙ σε μια «γλυκιά αμαρτία».

Τα τελευταία χρόνια όσο αναπτύσσεται η επιστήμη πάνω στην  τεχνολογία των τροφίμων όλο και περισσότερα υποκατάστατα της ζάχαρης έχουν ανακαλυφθεί. Πολλές φορές θεωρούμε ότι αυτά τα υποκατάστατα είναι το παραθυράκι που ευχόμασταν να εμφανιστεί, ώστε να παρακάμψουμε τους κανόνες και να καταναλώνουμε αλόγιστα γλυκούς πειρασμούς. Και όμως, μέτρο θα πρέπει να υπάρχει και σε αυτές τις άλλες μορφές ζάχαρης. Πάν μέτρον άριστον έλεγαν οι πρόγονοί μας. Πόσο σωστοί αποδεικνύονται για άλλη μια φορά. Πιο συγκεκριμένα έχουν ανακαλυφθεί:

1.  Ακατέργαστη ζάχαρη = το νέκταρ που συλλέγεται σε κρυσταλλική μορφή από συγκεκριμένο είδος φοίνικα στη Σρι Λάνκα και την Ινδία.

Α) Τι θετικό προσφέρει;

Περιέχει μια πληθώρα βιταμινών (Β12, Β6, Β1) ανεβάζοντας τη θρεπτική της αξία.

Β) Άρωμα/γεύση και πού χρησιμοποιείται;

Περιέχει καραμελώδεις τόνους, οι οποίοι δίνουν το κάτι έξτρα στις συνταγές που απαιτούν την προσθήκη ζάχαρης.

Γ) Τι πρέπει να προσέξουμε;

Η μαύρη αγορά έχει εξαπλωθεί και στη ζάχαρη οπότε επιβάλλεται μια ιδιαίτερη προσοχή για την απόκτηση της αυθεντικής.

2. Κρύσταλλοι νέκταρ/Σιρόπι καρύδας = νέκταρ σε κρυσταλλική μορφή, συλλέγεται από κοκοφοίνικα

Α) Τι θετικό προσφέρει;

Παρόμοιο είδος υποκατάστατου με την ακατέργαστη ζάχαρη, ωστόσο υπολείπεται αρκετά σε βαθμούς θρεπτικής αξίας. Είναι πιο οικονομικό και εύκολα διαθέσιμο.

Β) Άρωμα/γεύση και πού χρησιμοποιείται;

Επίσης μια επιλογή όπου το άρωμα της καραμέλας είναι αισθητό. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε συνταγές που απαιτούν μεγάλες ποσότητες συμβατικής ζάχαρης (μισή δόση αρκεί).

Γ) Τι πρέπει να προσέξουμε;

Προτιμότερη είναι η απόκτηση της οργανικής μορφής του προϊόντος.

3. Μίξεις/ Μίγματα φρούτων = φρούτα ή χυμοί φρούτων αντί της χρήσης κανονικής  ζάχαρης

Α) Τι θετικό προσφέρει;

Με την κατανάλωσή τους ο οργανισμός απολαμβάνει όλα τα θρεπτικά στοιχεία των φρούτων είτε αυτά είναι βιταμίνες είτε ιχνοστοιχεία είτε φυτικές ίνες.

Β) Άρωμα/γεύση και πού χρησιμοποιείται;

Οικεία γεύση, απόλυτα ισορροπημένη χωρίς να δίνεται στον ουρανίσκο η εντύπωση του υπερβολικά γλυκού.Χρησιμοποιείται ως υποκατάστατο της ζάχαρης σε κολασμένα γλυκά όπως pancakes, κέϊκ και muffins.

Γ) Τι πρέπει να προσέξουμε;

Το κάθε φρούτο έχει διαφορετικό τρόπο διαχείρισης όπως και διαφορετική περιεκτικότητα σε υγρά (νερό) όποτε πιθανώς να χρειαστεί μια προσαρμογή των υπόλοιπων συστατικών.

4. Μέλι = προέρχεται από τις μέλισσες, οι οποίες μαζεύουν το νέκταρ από τα λουλούδια με σκοπό να το μεταφέρουν στην  κυψέλη

Α) Τι θετικό προσφέρει;

Πρόκειται για ένα φυσικό γλυκαντικό, ίσως το πιο αναγνωρισμένο, με βιταμίνες (Β6, C) και πρόσθετα αντιβακτηριδιακά οφέλη. Το οργανικό περιέχει περισσότερα θρεπτικά συστατικά από το επεξεργασμένο.

Β) Άρωμα/γεύση και πού χρησιμοποιείται;

Υπάρχουν ποικιλίες αναλόγως με αυτό που προσφέρει ο κάθε παραγωγός (η διαφορά έγκειται στα άνθη με τα οποία τρέφονται οι μέλισσες). Χρησιμοποιείται σε διάφορες συνταγές όπου μπορεί να κάνει τη διαφορά με τη σωστή δόση γλυκύτητας.

Γ) Τι πρέπει να προσέξουμε;

Μπορεί να αποτελεί φυσικό προϊόν, ωστόσο η πρόσληψή του θα πρέπει να γίνεται με σύνεση, ειδικότερα στην περίπτωση που επιλέξουμε να το αγοράσουμε επεξεργασμένο.

5. Στέβια = γλυκαντικό που παράγεται από το φυτό στέβια(Περού)

Α) Τι θετικό προσφέρει;

Χαμηλή πρόσληψη σε θερμίδες και αρκετά μεγάλη διάρκεια.

Β) Άρωμα/γεύση και πού χρησιμοποιείται;

Οι περισσότεροι υποστηρίζουν ότι δεν έχει ιδιαίτερα ευχάριστη γεύση. Δεν αποτελεί την πιο υγιεινή λύση, ωστόσο μπορεί να αποδειχθεί ικανοποιητικό για τους ανθρώπους που πάσχουν από διαβήτη.

Γ) Τι πρέπει να προσέξουμε;

Είναι προτιμότερη η αγορά ακατέργαστου προϊόντος και συνίσταται ιδιαίτερη προσοχή στην ποσότητα κατανάλωσης, διότι είναι αρκετά γλυκό και μπορεί εύκολα να αποπλανήσει τον ουρανίσκο μας. Αυτό που λαμβάνουμε είναι μεν γλυκό, αλλά όχι δεν χρειάζονται υπερβολές.

Επιπλέον μορφές υποκατάστατων που συναντώνται στην αγορά είναι το σιρόπι σφενδάμου (συμπυκνωμένος χυμός από το δέντρο σφένδαμο), η ξυλιτόλη/σορβιτόλη/μαννιτόλη(προέρχεται από τις ίνες διαφόρων φυτών όπως μανιταριών, βατόμουρων κλπ.), το καφέ σιρόπι ρυζιού (προέρχεται από βρασμένο ρύζι) και το νέκταρ αγάβης (παράγεται από φύλλα κάκτου, απαγορευτική η χρήση του λόγω του μεγάλου βαθμού επεξεργασίας του και των αποδεδειγμένων βλαβών που προκαλεί).

Τελικά, λέω να το αφήσω αυτό το τελευταίο κομμάτι και να δείξω αυτοσυγκράτηση σε αυτήν την υπογλυκαιμική μανία. Ίσως και όχι..

Ονειροπόλα,

Δήμητρα