Ανακύκλωση εν έτει 2020 και τα πιο κοινά μας λάθη

„Σώστε θάλασσες και ακτές“, „Όχι, σε πλαστικά“ και „Go Green“ είναι φράσεις οι οποίες πλαισιώνουν χιλιάδες καμπάνιες της σύγχρονης εποχής. Θυμάμαι όταν ήμουν μικρή, περίπου στις πρώτες τάξεις του δημοτικού, τότε που έκαναν στη γειτονιά την εμφάνισή τους οι πρώτοι κάδοι ανακύκλωσης. Ανακύκλωνα κυρίως χαρτί για να μου θυμίζει πόσο επιμελής μαθήτρια είμαι κι έκανα αυτό που ανέφερε μια φορά η δασκάλα. Κι ως εκεί! Αυτή ήταν η σχέση μου με την ανακύκλωση, ώσπου μετακόμισα σε μία χώρα που αυτό αποτελεί υποχρέωση και κατά συνέπεια τρόπος ζωής.

Ένας τρόπος ζωής δύσκολος και γεμάτος ευθύνες. Ο κάδος σκουπιδιών είναι προσωπική μου ιδιοκτησία, φέρει το όνομά μου κι είμαι υπεύθυνη για το περιεχόμενό του. Επιλέγω τα λίτρα σκουπιδιών τα οποία θέλω να παράγω, καθώς και το πόσες φορές το μήνα θέλω να τα παραλαμβάνει το απορριματοφόρο και πληρώνω αδρά γι’αυτά. Η εταιρεία καθαρισμού μού στέλνει το πλάνο με τις ημερομηνίες για την παραλαβή σκουπιδιών κι εγώ μέσα στο συνοθύλευμα των λοιπών ευθυνών είμαι υποχρεωμένη να θυμάμαι τις συγκεκριμένες ημέρες και να τοποθετώ από βραδύς τον κάδο μου σε συγκεκριμένο σημείο (διαφορετικά ο κάδος δεν αδειάζεται). Αυτά όσον αφορά τα σουπίδια που ΔΕΝ ανακυκλώνονται. Τα σκουπίδια που ανακυκλώνονται χωρίζονται σε πληθώρα κατηγοριών και υποκατηγοριών. Για παράδειγμα, υπάρχουν τρεις κάδοι ανακύκλωσης γυαλιού για διάφανο-πράσινο-καφέ γυαλί. Φυσικά, υπάρχουν ξεχωριστοί κάδοι χαρτιού και βιολογικού περιεχομένου για κομποστοποίηση. Μεταλλικά αντικείμενα, ηλεκτρικές συσκευές, μπαταρίες και λοιπά βαρέα απορρίματα μεταφέρονται σε συγκεκριμένα σημεία της πόλης, όπου, έπειτα από έλεγχο, μπορείς να τα πετάξεις. Εάν κάνεις μετακόμιση, ανακαίνιση ή οτιδήποτε άλλο, το οποίο παράγει σουπίδια που δεν ανήκουν στις παραπάνω κατηγορίες, είσαι υποχρεωμένος να κάνεις αίτηση στο δήμο για κοντέινερ με συγκεκριμένη χωρητικότητα, το οποίο θα τοποθετηθεί μπροστά στο σπίτι σου κι εσύ, βεβαίως, θα πληρώσεις γι’αυτό.

Κάπως έτσι έχει εξελιχθεί, λοιπόν, η σχέση μου με την ανακύκλωση τα τελευταία χρόνια. Σίγουρα στην αρχή με κούραζε και με αγανακτούσε η τόση τυπικότητα και περιπλοκότητα του θέματους.Σίγουρα, έχω περάσει περιόδους που έχω χάσει την εμπιστοσύνη μου και την ελπίδα μου. Τα τελευταία χρόνια, όμως, βλέποντας τον πλανήτη να βρυχάται ψάχνω τρόπους για να κάνω την ανακύκλωση από μεριάς μου όσο πιο σωστά γίνεται. Μάλιστα, καθημερινά παρατηρώ „σφάλματα“ των ανθρώπων, τα οποία δυσχεραίνουν το συγκεκριμένο συλλογικό έργο. Οφείλεται άραγε στην αδιαφορία ή στην άγνοια; Ας δουμε ενδεικτικά μερικά από τα συγκεκριμένα λάθη:

1. Ανακύκλωση λερωμένων συσκευασιών. Ανακύκλωσες το άδειο σου σαμπουάν και νιώθεις περήφανος γι’ αυτό. Εν μέρει καλά κάνεις, διότι είναι το πρώτο βήμα για το χτίσιμο μιας περιβαλλοντικήε συνείδησης. Ωστόσο, ο πλανήτης δεν επωφελείται σε κάτι από αυτό, αφού μόνο οι καθαρές συσκευασίες μπορούν να ανακυκλωθούν.
2. Μεμονωμένη πλαστική συσκευασία προιόντων. Ειλικρινά μπορώ να κλάψω κάθε φορά που βλέπω το βιολογικό, κατά τ’άλλα αγγουράκι τυλιγμένο σε πλαστική συσκευασία. Το ίδιο βέβαια ισχύει για την πλειοψηφία των λαχανικών. Το κάθε λαχανικό τυλιγμένο ξεχωριστά σε πλαστική συσκευασία! Σε λαικές αγορές αλλά και εναλλακτικά παντοπωλεία ή μάλλον παντοπωλεία του μέλλοντος μπορείς να βρεις όλα τα τρόφιμα χωρίς συσκευασία. Μπορείς να φέρεις μαζί σου το γυάλινο δοχείο αποθήκευσης και να ζητήσεις από τον υπάλληλο να τοποθετήσει εκεί τα χύμα προιόντα, ενώ μπορείς να απαρνηθείς τις φράουλες από το πλαστικό δοχείο. Μάλλον, εάν σταματήσει μαζικά η αγορά τέτοιων προιόντων θα αποτελεί κάποια στιγμή παρελθόν η διαθεσιμότητα τους στα καταστήματα.
3. Κούπες καφέ μίας χρήσης. Έστω μία φορά έχεις αγοράσει τον αγαπημένο σου καφέ στο χέρι. Έχεις βγει φωτογραφία κρατώντας την αγαπημένη σου πλαστική κούπα μιας χρήσης για να τσουγκρίσεις στην εφεύρεση της ημέρας: Coffee to go! Tην επόμενη φορά που θα πάρεις καφέ στο χέρι, λοιπόν, να θυμηθείς ότι 16 χιλιάδες εκατομμύρια πλαστικά ποτήρια καφέ βάζουν ετησίως τη σφραγίδα τους στην περιβαλλοντική καταστροφή. Cheers! Η λύση είναι τα γυάλινα ποτήρια για καφέ στο χέρι, τα οποία μπορείς να έχεις συνέχεια μαζί σου για παν ενδεχόμενο.
4. Η κατανάλωση κρέατος. Όσο κι αν σου φαίνεται περίεργο και χωρίς να προσπαθώ να προωθήσω τον βιγκανισμό, ή την αποχή από το κρέας, είναι δικαίωμα και υποχρέωσή σου να γνωρίζεις τα αποτελέσματα που προκαλεί η βιομηχανία κρέατος. Ήξερες, ότι σε πολλές χωρές οι κρεατοβιομηχανίες ευθύνονται κατά 95% για την μόλυνση των υδάτων; Ήξερες, ότι για την παραγωγή κρέατος η χρήση ορεικτών καυσίμων και οι εκπομπές CO2 είναι τεράστιες; Ήξερες, ότι για πολλές από τις παγκόσμιες τεράστιες πυρκαγιές – βλέπε τις πυρκαγιές της Αυστραλίας και της Βραζιλίας – ευθύνεται η „ανάγκη“ για εκτάσεις γης, που έχουν ως στόχο την εκπλήρωση των αναγκών της κρεοφαγίας; Ούτε εγώ τα ήξερα όλα αυτά και πολύ λυπάμαι που αν κι έχω μειώσει το κρέας αισθητά, δεν το έχω κόψει εντελώς.

Οι παραπάνω σκέψεις δεν έχουν ως στόχο να σε κάνουν να νιώσεις τύψεις απέναντι στην περιβαλλοντική συνείδηση, ούτε να σε κάνουν να δεις την ανακύκλωση ως μια μάταιη προσπάθεια που απαιτεί πειθαρχία και πολύ κόπο. Για μένα το συγκεκριμένο άρθρο θα έχει πετύχει το σκοπό του αν την επόμενη φορά που βρεθείς μπροστά στον πάγκο των λαχανικών αποφύγεις να αγοράσεις τα τυλιγμένα σε πλαστικό τρόφιμα. Αν καθαρίσεις, έστω τις μισές από τις συσκευασίες πριν τις ανακυκλώσεις. Κι αν μειώσεις τις φορές που χρησιμοποιείς πλαστικά δοχεία μιας χρήσης και τις φορές που καταναλώνεις κρέας. Γιατί αν όλοι αναλογιστούμε το αποτύπωμα που αφήνουμε στον πλανήτη, ο κόσμος που ζούμε θα γίνει καλύτερος.

Με υπομονή, ελπίδα κι αγάπη

Χρύσα