Ευτυχία σε ψάχνω… Πού κρύβεσαι;
Ξεκινώ να γράψω. Σβήνω και ξαναγράφω. Το αφήνω και το ξαναπιάνω. Δυσκολεύομαι αρκετά και αυτό διότι αγγίζω ένα θέμα περίπλοκο, ευαίσθητο και εξαιρετικά υποκειμενικό. Η έμπνευση ήρθε λίγο απρόσμενα. Εξάλλου έτσι συμβαίνει με αυτήν. Έρχεται σε στιγμή που δεν το περιμένεις. Έτσι, αυτή τη φορά για μένα ήρθε κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού, σε μια από τις πιο απολαυστικές μου διαδρομές. Πως είναι δυνατό αυτό να συμβεί; Και όμως γίνεται. Ήταν από αυτά τα ταξίδια που κάνει κανείς μόνος και τα απολαμβάνει σαν να είχε την καλύτερη παρέα. Σας έχει τύχει ποτέ; Εμένα πολλές φορές και πιστέψτε με είναι τόσο χαλαρωτικό! Λατρεύω αυτά τα ταξίδια που σου δίνουν το χρόνο να σωπάσεις λίγο, να ηρεμήσεις, δίχως έννοιες και κάνοντας μόνο όμορφες σκέψεις, να καταφέρεις να γεμίσεις τις μπαταρίες σου.
Ας το πάρω από την αρχή όμως. Καθώς η διαδρομή για το ταξίδι αυτό ήταν μεγάλη, ο οδηγός του λεωφορείου έβαλε κάποιες ταινίες στις οθόνες. Σε μια από αυτές λοιπόν (της οποίας ο τίτλος μου διαφεύγει) έδειχνε τον κεντρικό ήρωα να κάνει μια έρευνα γύρω από το τι κάνει ευτυχισμένους τους ανθρώπους. Ταξίδεψε σε διάφορες χώρες ανά τον κόσμο για να κάνει την έρευνα του και παράλληλα κρατούσε σημειώσεις, οι οποίες είχαν τεράστιο ενδιαφέρον. Κάπως έτσι λοιπόν μου ήρθε η ιδέα, για την οποία θέλω να ευχαριστήσω όσους ανταποκρίθηκαν και με βοήθησαν να δώσω τις διαστάσεις που έπρεπε. Ξεκίνησα λοιπόν κάτι το οποίο θα μπορούσα να το χαρακτηρίσω ως μια «κοινωνική έρευνα ή κοινωνικό πείραμα». Ρώτησα ομάδες φίλων να μου απαντήσουν στην εξής ερώτηση: πώς ορίζουν την ευτυχία, τι σημαίνει ευτυχία για τον καθένα από αυτούς. Μπορώ να πω, πως το αποτέλεσμα ήταν ακόμη πιο ενδιαφέρον. Άνθρωποι διαφόρων ηλικιών από 25-35 ετών, στους οποίους έδωσα το ίδιο ερώτημα, απάντησαν όπως είναι φυσικό ο καθένας κάτι διαφορετικό. Πολλοί όρισαν την ευτυχία τους μέσα από αυτό που λαμβάνουν από τους άλλους. Δήλωσαν λοιπόν πως «η ευτυχία βρίσκεται μέσα στα χαμόγελα των σημαντικών για τον καθένα ανθρώπων» ή «όταν γελάει κανείς με την ψυχή του και ζει τις στιγμές δυνατά και με πάθος μαζί με τους ανθρώπους του». Άλλοι πάλι την προσδιόρισαν μέσα από την προσωπική τους ισορροπία , «την προσωπική γαλήνη» που νιώθουν μέσα τους ή αλλιώς πολύ απλουστευμένα «όταν τα έχεις βρει με τον εαυτό σου». Η ευτυχία μου είπε μια φίλη βρίσκεται σε πολύ απλές στιγμές όπως «σε μια καλοκαιρινή μέρα όπου σε λούζει ο ήλιος, ατενίζεις τη θάλασσα και ακούς τα τζιτζίκια». Ένας ακόμη ωραίος ορισμός ήταν ο παρακάτω, που έδωσε ο Δ.: «…την ευτυχία δεν ψάχνεις να τη βρεις, την φτιάχνεις μόνος σου…». Η παρακάτω απάντηση της φίλης Γ. με εντυπωσίασε καθώς μου έγραψε πως «Η ευτυχία είναι ουσιαστικό και καθόλου αφηρημένο. Κλίνεται στον ενικό, αλλά υπάρχει μόνο στον πληθυντικό. Πολλαπλασιάζεται μόνο όταν διαιρείται». Άλλοι πάλι έχω να πω, ότι δεν μου έχουν απαντήσει ακόμη…«Τους έβαλα δύσκολα» καθώς και «σε μια διαδικασία προβληματισμού» μου είπαν.
Όλα τα παραπάνω και όλα όσα είδα γραμμένα, αλλά δεν χωρούσαν σε αυτό το κείμενο, με έχουν οδηγήσει στα παρακάτω συμπεράσματα. Πως πράγματι για τον καθένα η ευτυχία αποτελείται-δημιουργείται με διαφορετικά «υλικά». Ακόμη κατανόησα, πως είναι δύσκολο να την ορίσεις πολλές φορές, να την βάλεις σε καλούπια, μερικές φορές ίσως και αδύνατο να την περιγράψεις με μια μόνο λέξη. Κάποιοι τη βρίσκουν γρήγορα, κάποιοι νομίζουν πως την έχουν βρει, κάποιοι την κυνηγούν ενώ κάποιοι άλλοι απλώς δεν την αναζητούν. Αυτό που έχω καταλάβει είναι πως παίρνει το νόημα και τη μορφή υπό το φως που της δίνει ο καθένας από εμάς. Προσοχή όμως σε κάτι. Μην προσπαθήσεις να την δανειστείς από τους άλλους, μην ζηλέψεις την ευτυχία του άλλου. Εσύ και μόνο εσύ, μόνος σου θα ορίσεις, θα χτίσεις, θα δημιουργήσεις την δική σου ευτυχία. Γιατί στο μονοπάτι αυτό που λέγεται ευτυχία είσαι μόνος. Δανειζόμενη κάποια από τα λόγια του αγαπημένου μου Χόρχε Μπουκάϊ, σας λέω πως «δεν έχει σημασία να ορίσουμε την ευτυχία για τους άλλους. Αυτό που είναι σημαντικό, απαραίτητο και επιτακτική ανάγκη είναι να αποφασίσει ο καθένας τι σημαίνει ευτυχία για τον ίδιο τον εαυτό του».
Τέλος, κλείνω με το γνωστό σε όλους ποίημα του Καβάφη, που κατά έναν δικό μου προσωπικό τρόπο ξεκλειδώνει την πόρτα για μια πιο ευτυχισμένη ζωή: «Σα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη, να εύχεσαι να ναι μακρύς ο δρόμος, γεμάτος περιπέτειες, γεμάτος γνώσεις. Τους Λαιστρυγόνας και τους Κύκλωπας, τον θυμωμένο Ποσειδώνα μη φοβάσαι.. Πάντα στον νου σου νάχεις την Ιθάκη…Το φθάσιμον εκεί είν’ ο προορισμός σου. Aλλά μη βιάζεις το ταξείδι διόλου. Καλλίτερα χρόνια πολλά να διαρκέσει· και γέρος πια ν’ αράξεις στο νησί, πλούσιος με όσα κέρδισες στον δρόμο, μη προσδοκώντας πλούτη να σε δώσει η Ιθάκη…Κι αν πτωχική την βρεις, η Ιθάκη δεν σε γέλασε. Έτσι σοφός που έγινες, με τόση πείρα, ήδη θα το κατάλαβες η Ιθάκες τι σημαίνουν».
(Από τα Ποιήματα 1897-1933, Ίκαρος 1984).
Υ.Γ: Αφιερωμένο σε όλους…γιατί σε όλους μας αξίζει να την βρούμε!
Εκ βαθέων,
Κική.
